اوت کوتور یا دوخت سفارشی

خاستگاه واژه اوت کوتور به اوایل قرن ۱۷ میلادی بازمی‌گردد.

رُز برتین  (۱۸۱۳ – ۱۷۴۷م) طراح لباس ملکه ماری آنتوانت Queen Marie Antoinette را می‌توان خالق و ترویج دهنده مد و اوت کوتور به فرهنگ فرانسوی دانست.

سفرهای اروپایی به لطف خطوط راه آهن و کشتی‌های بخار افزایش یافته بود و زنان ثروتمند می‌توانستند به راحتی به پاریس رفته و لباس و ملزومات آن را تهیه کنند. خیاطان پاریس به عنوان بهترین‌ها در اروپا شناخته می‌شدند، بنابراین کار آن‌ها بر کار خیاطان محلی ارجحیت داشت.

مسافرانی که از پاریس باز می‌گشتند لباس‌هایی را به همراه می‌آوردند که بعدها توسط خیاطان محلی کپی می‌شد. زنان شیک برای رسیدن به هدف خود از آخرین مدهای پاریس الهام می‌گرفتند.

کوتوریر couturier  (طراح و خیاط شخصی دوز) فرد یا شرکتی است که برای مشتریان خاص لباس طراحی و تولید می‌کند. چارلز فردریک ورث  (۱۸۹۵ – ۱۸۲۶م) را امروزه به عنوان پدر اوت کوتور یا دوخت سفارشی سطح بالامی‌نامند.

ورث سالن مد خود را با نام «خانه ی ورث» (House of Worth) در ربع آخر قرن نوزدهم افتتاح کرد و از اولین طراحان لباسی است که آثارش را بر تن مانکن‌های زنده به نمایش گذاشت و از لیبل نام خودش بر روی لباس‌ها استفاده کرد.

پس از او طراحانی مانند ویونت ، فورچونی ، لنوین ، دیور ، شنل و… راهش را ادامه دادند و برخی از آن‌ها همچنان به طراحی و تولید لباس با طراحان مدرن مشغول هستند.
امروزه نمایش شوهای لباس اوت کوتور (دوخت سفارشی سطح بالا) صرفا به قصد فروش انجام نمی‌گیرد ، بلکه برای کسب اعتبار بیشتر برای نام تجاری و الهام بخش صنعت مد در بخش لباس های آماده است. همچنین این طرح ها میتواند برای پرفورمنس‌های موسیقی و… استفاده شود.

امروزه تنها ۲۰۰۰ زن در جهان لباس‌های اوت کوتور را خریداری می‌کنند که ۶۰ درصد آنها آمریکایی هستند و ۲۰۰ نفر آن‌ها مشتریان ثابت هستند. اغلب، طراحان لباس‌هایشان را به ستاره‌های سینما به منظور تبلیغات برای برند خود به امانت می‌دهند تا در فرش قرمزها دیده شوند.

در طول دوران طلایی مد، پس از جنگ جهانی دوم حدود ۱۵۰۰۰ زن لباس‌های اوت کوتور می‌پوشیدند.